Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Necati Gül, 2016 yılında mazot ve gübre desteği olarak  herhangi bir ayrım yapılmadan  dekar başına tüm ürünler için 11 ₺ ödenir iken,  bu yıl   hem ürün hem de  mazot ve gübre için ayrım yapıldığını söyledi.

“Tarım Yasası’nda tarıma verilecek desteklerin milli gelirin %1’inden az olamayacağı hüküm altına alınmasına rağmen verilen desteklerin  bu oranın altında kaldığı açıktır. Eğer bu şekilde gider ise bu tarımsal destekle  çiftçi üretimde kalmaz” diyen Gül, açıklamasında şunları ifade etti:

“2014 yılında 12 Nisan, 2015 yılında 08 Nisan  ve 2016 yılında 05 Mayıs  açıklanan tarımsal desteklerin  ne yazık ki  bu yıl için gecikmeli olarak açıklanan  2017 yılında yapılacak tarımsal desteklemelerin   18 Ağustos 2017 tarihli ve 30158 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığını söyledi.

Bilindiği üzere Ekim  2016’da Milli Tarım Projesi açıkladı.  Bu proje  açıklanırken yerli üretime ağırlık verileceği, desteklerin havza bazlı dağıtılacağı, çiftçinin alın terinin ve nasırlı ellerinin karşılığını alacağı ve çiftçinin kullanacağı mazotun ise  yarısını devletin karşılayacağı belirtti.

2016 yılında mazot ve gübre desteği olarak  herhangi bir ayrım yapılmadan  dekar başına tüm ürünler için 11 ₺ ödenir iken,  bu yıl   hem ürün hem de  mazot ve gübre için ayrım yapılmıştır. 2017 yılı için açıklanan destekler kapsamında dekar başına;

- Buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale için 13 ₺,
- Çeltik ve pamuk için 36 ₺,
- Yağlık ayçiçeği, soya, dane mısır ve patates için 17 ₺,
- Aspir, nohut, mercimek ve kuru fasulye için 11 ₺,
- Fındık, yem bitkileri, çay, kuru soğan, kanola ve diğer ürünler için 9 ₺,
- Nadas alanları için 5 ₺ mazot desteği verilecek.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE) yayınlarında da yer alan, mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün Türkiye’de Üretilen Tarım Ürünlerinin Üretim Girdileri Rehberi’nde 1 dekar buğday üretiminde 6,54 litre mazot kullanıldığı, bu miktarın çeltikte 20,40 litre,  ayçiçeğinde 7,50 litre, mısırda 11,88 litre, patateste 23,28   litre olduğu belirtilmektedir.

Mazotun Türkiye genelinde ortalama litre fiyatını 4,60 ₺ kabul edersek, 1 dekar buğday üretmek için harcanan mazotun değeri 30 ₺’dir. Bu değer çeltikte 94 ₺,   ayçiçeğinde 35 ₺, mısırda 55 ₺, patateste 107 ₺’dir.

Verilen desteğin gerçekte harcanan mazota oranı ise buğdayda % 43, çeltikte %38, ayçiçeğinde %49, mısırda %31, patateste %16  olmuştur. Görüldüğü üzere önemli pek çok üründe mazot desteği %50’nin altında kalmıştır.

Tarımsal girdilerin desteklenmesi, çiftçinin üretim maliyetlerinin aşağıya çekilmesi ve halkımızın tarım ürünlerine daha ucuz bir şekilde ulaşabilmesinin en önemli araçlarından biridir. Mazot bu konuda güzel bir örnektir. Çiftçi traktöründe yılda ortalama 3,5 milyar litre mazot kullanmaktadır. Parasal değeri yaklaşık 16 milyar ₺’dir.  Sık sık beyan edilene göre mazot fiyatının yaklaşık %65’ini vergiler oluşturmaktadır. Bu noktada çiftçinin tek bir girdi olan mazota ödediği vergi yılda 10,5 milyar ₺’dir. Tarımsal desteklemeler için 2017 yılı bütçesinden 12,8 milyar ₺ ayrılmıştır. Görüleceği üzere çiftçiye ödenen desteğin neredeyse tamamı, kullandığı girdilerden sadece biri olan, mazot vergisi adı altında geri alınmaktadır.

Türkiye pek çok tarım ürününde giderek artan bir şekilde ithalata bağımlı hale gelmiştir. 2003 yılından Haziran 2017’ye kadar 44 milyon ton buğday ithalatına 12,2 milyar $, 11 milyon ton pamuk ithalatına 18,3 milyar $, 22 milyon ton ayçiçeği tohumu, yağları ve küspesinin ithalatlarına 14,4 milyar $, 28 milyon ton soya fasulyesi ve küspesinin ithalatına da 12,2 milyar $ ödenmiştir.

 2017 yılı için  üretimde verimi ve kaliteyi artırmaya yönelik destekler incelendiğinde;
- Organik tarım ile iyi tarım uygulamaları desteklerinin geçen yıl ile aynı kaldığını,
- Prim desteği verilen yağlık ayçiçeği, soya, kanola, aspir, buğday, arpa, yulaf, tritikale, çeltik, kuru fasulye, nohut, mercimek desteklerinde geçen yıla göre bir değişme olmadığı,
-Sertifikalı tohum ve fidan  kullanım  kullanma  ve üretim desteğinde genel bir  değişiklik olmakla birlikte standart meyve fidanı kullanımı desteğinde 50 ₺ azalma olduğu,
- Hayvancılığın olmazsa olmazı yem bitkileri ana ürünler desteklemelerinde değişiklik olmadığı hatta  yapay çayır/mera oluşturmada 90 ₺ azalma olduğu,
-Hayvan Gen kaynaklarının korunmasında  hiç bir değişiklik olmadığı,
-Bakanlıkça yapılan proğramlı aşı sonrası  meydana gelen atıklarda büyükbaş için 200₺; küçükbaş için 25₺ lik bir artış olduğu ,
-Arı kovan desteğinin 10 ₺'de sabit kalıp değişmediği; 2017 yılına  ana arı üretimi için 15₺, damızlık ana arı üretimi için 40₺  destek yapılacağı,
-Çoban istihdam desteğinin 5.000₺ olarak değişmediği,
- Düve alımlarında  Bakanlıkça belirlenen fiyattan  %30'lik bir  destek sağlanacağı,
-Buzağı desteğinin değişmediği ancak manda için 250 - 400 ₺,  malak için ise  150- 400 ₺ destek yapılacağı,
-Her üründe farklı miktarda gübre kullanımı olurken  desteğinin  4 ₺ belirlendiği,
- Her yıl 500 bin ton ile 1,5 milyon ton arasında ithal ettiğimiz mısırın prim desteğinin sadece 1 kuruş artırıldığını görmekteyiz.

Tarım Yasası’nda tarıma verilecek desteklerin milli gelirin %1’inden az olamayacağı hüküm altına alınmasına rağmen verilen desteklerin  bu oranın altında kaldığı açıktır. Eğer bu şekilde gider ise bu tarımsal destekle  çiftçi üretimde kalmaz.

Yapılması gereken günübirlik politikalar yerine; uzun vadeli politikalarla kendi önceliklerimize dayalı, iktidarlar ve bakanlar değiştikçe değişmeyen tarım ve hayvancılık stratejisi  çerçevesinde  tarımımıza yön verilmeli, üretici ve tüketicinin memnun olacağı  kalıcı çözümler üretilmelidir.

Hal böyle iken görevine yeni başlayan  Sayın Ahmet Eşref FAKIBABA'nın kamuda ve Belediye Başkanlığı döneminde  gösterdiği  performans ve başarı dikkate aldığımızda ülkemiz tarımına yeni bir umut ve vizyon katacağına inanıyor, beklentileri boşa çıkarmama çabasında olduğunu görüyorum.”