Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Müdürü Yard. Doç. Dr. Zekeriya Işık’ın ‘Zaman Ayarlı Kaos’ adlı kitabı yayınlandı.
‘15 Temmuz Sonrasında Türk Toplumunun Dinî Gruplara ve Gruplaşma Olgusuna Bakışı’ kitabı şu ana kadar 15 Temmuz darbe girişimine dair yapılan çalışmalardan izlediği yöntem ve hadiseye yaklaşımı bakımından ayırıyor.
Türkiye’de çok yönlü derin yaralar açan FETÖ ve 15 Temmuz darbe girişimi hadisesinin Türk toplumunun dinî gruplara ve gruplaşma olgusuna bakışını ortaya koymak amacıyla Yrd. Doç. Dr. Zekeriya Işık tarafından akademik bir perspektifle kaleme alınan Zaman Ayarlı Kaos adlı kitap, aynı zamanda yine Zekeriya Işık’ın yürüttüğü Hitit Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesini ve GENAR ARAŞTIRMA AŞ. tarafından yapılan Türkiye geneli saha çalışmasını da içeriyor.
Kitabın teorik kısmında tarikattan-cemaate tarikatların tarihsel değişim ve dönüşüm süreçleri, Cumhuriyet döneminde tekke ve zaviyelerin kapatılması, tarikatların yasaklanması ile birlikte yaşanan tarihi gelişmeler eşliğinde ele alınıyor. FETÖ hadisesinin değerlendirilmesi noktasında yaşanan yaklaşımsal sorunlar da kitabın yine önemli konu başlıkları arasında bulunuyor.
Kitabın ikinci bölümü '15 Temmuz Sonrası Türk Toplumunda Tarikat ve Cemaat Algısına Yönelik Kamuoyu Yoklamasının Analizi'ne ayrılmış. Tarikat ve cemaatlerin sosyo-ekonomik faaliyetlerine dair toplumsal algının ölçüldüğü bölümde 15 Temmuz hadisesi sonrasında söz konusu dini gruplara yönelik menfi bir durumun ortaya çıktığı görülüyor. Nitekim bu durumun hem kurban, kurban derisi, zekât ve sadaka gibi söz konusu dinî guruplar için hayati önem taşıyan yardımların azalmasına hem de dini ve tasavvufî değerlerin araçsallaştırıldığı yönündeki eleştirilerin artmasına yol açtığı yine çalışmada elde edilen verilerden açıkça görülebiliyor.
Tarikat ve cemaatlerin eğitim kültür faaliyetlerine 15 Temmuz hadisesi sonrası bakış açısının ölçüldüğü bölümde yine çok önemli veriler sunuyor. Toplumun hem Türkiye genelinde hem de kendisini dindar, muhafazakâr olarak niteleyen çevrelerinde söz konusu dini grupların eğitim ve kültür faaliyetlerine yönelik de menfi yönde bir kanaatin oluşmaya başladığı görülüyor. Tarikat ve cemaat çevrelerinin dikkatle değerlendirmesi gereken bu veriler aslında bütün Müslümanlar açısından doğru okunması gereken bir duruma işaret ediyor.
‘Mistik-Lider Şeyh/Üstad Merkezli Yapılanma’, ‘Tarikat ve Cemaate Güçlü Aidiyetlik’ meselelerinin ele alındığı bölümler ise zaman zaman bazı dini gruplarda ortaya çıkan tarikat ve cemaatlerini, üstad, hoca ya da şeyhlerini aşırı yüceltmelerinden dolayı toplumda oluşan endişe ve korkulara işaret ediyor. Ümmeti, milleti, vatandaşlık hukukunu ve dahi aile bütünlüğünü yaran, bölen bir hal alabilen FETÖ örnekliğinin maalesef toplumun zihninde ve vicdanında bu bağlamda derin yaralar açtığı görülüyor.
Kitabın belki de en göze çarpan bölümlerinden birisini 'Özgürlüğün İstismarı ve Denetimsizliğin Tenkidi' bölümü oluşturuyor. Zira toplumun büyük bir çoğunluğunun ki buna kendisini dindar, muhafazakâr olarak niteleyenlerin çoğunluğu da dâhil dinî grupların şeffaf olmaları ve her türlü faaliyetlerinin denetime açık olması yönünde kanaat belirttiği görülüyor. Bu sonuçlarda yine muhataplarına önemli veriler sunuyor.
Kitapta yer alan ilginç bir başlık da “Millet FETÖ’nün Karanlık İlişkiler Ağına Dair Gelişmeleri Takip Ediyor” şeklinde. Zira buradaki verilere bakınca toplumun büyük bir çoğunluğunun FETÖ ve 15 Temmuz sonrası hadiseleri yakından takip ettiği ve yapılan mücadeleyi desteklediği açıkça görülüyor.
Kitap bütün bunlardan başka dinin, eğitim ve öğretiminde Diyanet ve Milli Eğitim Bakanlığının etki alanından bu kurumların üzerlerine düşen tarihi sorumluluklara; tarikat ve cemaatleri FETÖ üzerinden hareketle bütüncül bir yaklaşımla mahkûm etmeye çalışan çevrelerin yanlış eylem ve söylemlerinden yer yer görülen bazı tarikat ve cemaatlerin dini konulardaki vurdumduymaz tavır ve tutumlarına; irfanı yok sayan soğuk dindarlıktan, şeriatı ve dinin temellerini sarsan simsarlara; yarım asır sonrası için bugünden FETÖ maharetiyle ümmetin arasına saçılmaya çalışılan güvensizlik fitnesine ve hedeflenen dağılmış ümmet, yalnız Müslüman profiline kadar birçok hayati konuya daha parmak basıyor ve adeta kendisini bütün toplumun okumasına mecbur bırakıyor.
