Türkiye'nin bazı yörelerinde düğün, cenaze, asker uğurlama gibi törenlerde ikram edilen Keşkek, UNESCO tarafından koruma altına alınmıştır. Anadolu'nun zengin, tarihi ve kültürel özellikleriyle adından sıkça söz ettiren Çorum'un İskilip ilçesinde vatandaşlar Ramazan boyunca geçmişten gelen gelenekleri günümüzde yaşatmaya çalışıyorlar. İftarların bir arada yapıldığı, teravih namazları için tarihi camilerde vatandaşların saf tuttuğu ilçede 500 yıldan günümüze gelen ''fırında keşkek'' geleneği bugün halen sofralar da önemini koruyor. Dünyada her bölgenin kendine has yemek kültürü ve bir damak tadı bulunuyor. İtalyanların "Spagetti"si, Fransızların "Gujer"i, Meksikalıların "Tortilla"sı. Zengin yemek kültürüne sahip Anadolu'da ise yüzlerce meşhur yemek arasında ise öne çıkanlardan biri ise İskilip'in meşhur Keşkek'i. İlçede, bu gelenek 500 yıla yakın bir geçmişe sahip ve Osmanlı yemeklerinden biri.
8 SAATTE PİŞİYOR
Zor ve uzun pişme süresine sahip ''Keşkek'' 8 saat sonra sofralardaki yerini alıyor. Kapağı kapatıldıktan sonra hava girmemesi için çamurla sıvanan ve fırınlara yerleştirilen her güveçte sahibinin adı yazıyor. 'Keşkek' sabah saatlerinde fırınlara konularak 8 saat süren lezzet yolculuğunu, iftarla sonlandırıyor.
Keşkek ustası Eyüp Yılmaz ''Eskiden keşkek piştikten sonra geleneksel olan ''Nare'' çalınarak halka bildirilirdi'' diyor. İftar topundan önce İskilip Kalesi'nde davul zurna çalındığını söyleyen Yılmaz ''Davulcu tokmağı vurduğunda keşkeğin piştiği bilinir. Ve keşkekler almaya gidilir. Eskiden keşkek pişirmek isteyen çömleğiyle beraber odunlarını da alır fırına gelir odun karşılığında keşkeğini pişirirdi. Şimdi ise pişirme parayla yapılıyor. Şuan İskilip'te 15'e yakın fırın var. Bu fırınların kapasitesi 150 ile 200 güveçliktir. İlçede fırınların artmasıyla beraber tatlı bir rekabet başladı. Bu rekabet ile keşkek fırınları sahipleri Ramazan'dan önce kapı kapı dolaşır ev sahipleri ile keşkeklerini bina önünden alıp tekrar bina önüne bırakma karşılığında anlaşır. Binada belli bir sayı yakalanınca bina önüne keşkek sandığı konur. Bina sakinleri keşkeklerini çömlek içerisinde ismi yazılı bir şekilde o sandığın içine koyarlar. Fırın sahibi de sabah 6 veya 7 gibi gelip toplar 8 saatlik bir pişmenin sonunda tekrar güveçleri bina önündeki keşkek sandığına bırakılır. ''dedi.
Keşkek'in aynı zaman da düğün, asker uğurlama cenaze haç ve umre gibi toplumsal olaylarda gelen misafire ikram edildiğini söyleyen Yılmaz, ama Keşkek'in ilçe genelinde en fazla Ramazan'ın vaz geçilmezi olduğunu söylüyor.
''İLÇENİN ÖNEMLİ YEMEKLERİNİN PİŞME SÜRELERİ ÇOK UZUN''
İskilip ilçesinde bilinen iki yemek bulunuyor. Bunlar Keşkek ve meşhur İskilip Dolması, Keşkek toplam 8 saatte sofralarda yerini alırken ilk duyanların 'yaprak dolması' zannettikleri fakat büyük kazanlarda et ve pirinç ile yapılan dünyanında en uzun süre pişen yemeği olarak bilinen İskilip Dolması, ise 14 saatte pişme serüveninin ardından sofralara ulaşıyor. Yemeklerin her ikisi de 500 yıla yakın bir geçmişe sahip olduğu bilinirken, Osmanlı saray mutfağından geldiği de söyleniyor.
Keşkek ustası Veysel Çakır, da Keşkek'in 500 yıldan fazla tarihi olduğunu söylüyor. ''Keşkek malzemesi evin hanımı tarafından kendi damak tadına göre akşamdan tasarlanır'' diyen Çakır, ilçede dolma ve keşkekin herkes tarafından bilindiğini ve yöresel yemek olarak kabul edildiğini söyleyen Çakır ''En büyük özellikleri de uzun süreli pişmeleri yani çok meşakkatli yemekler bunlar. Biri 8 diğeri de 14 saate yakın sürede pişiyor. ''
İlçede 'Keşkek' Ramazan boyunca hemen herkesin sofrasında yerini alıyor.
''KEŞKEK'in YAPIMI''
Keşkek ustası Veysel Çakır, Keşkek hazırlamak için nelerin yapılması gerektiğini anlattı. ilk olarak buğday temizlenip, kepeğinin giderilmesi için dibek taşında dövüldüğünü söyleyen Çakır, kepeği giderilen ve 'keşkeklik' olarak adlandırılan buğdayın kurutulduğunu ifade ederek ''Pişirilmesi sırasında çömleğin içine keşkeklikin yanı sıra et, tereyağı, tuz, soğan, biber, salça ekleniyor. Yaklaşık 8 saat fırında pişen keşkek, sofradaki yerini bu şekilde alıyor. '
(CİHAN)
