İslam'da sanata bakış

İMVAK'ta halka yönelik düzenlenen konferansların konuğu İlahiyat Fakültesi Türk-İslam Sanatları Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Oktay Gündoğdu oldu. Geçtiğimiz Cuma günü akşamı saat:21.30’da başlayan “Türk-İslam Sanatlarında Estetik” konulu konferansa İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Bulut, İmvak yöneticileri, fakülte öğretim elemanları, üniversite öğrencileri ve Çorum halkından dinleyiciler katıldı.

KONFERANSLARA BAYRAM ARASI

İmvak mütevelli heyeti adına konuşan E. Öğrt. Gör. Ali Ilıca, İlahiyat Fakültesi Dekanlığı ile İmvak yönetimi arasında planlanan konferans serisine Ramazan bayramı nedeniyle kısa bir süre ara verileceğini, konferanslara 19 Nisan 2024 tarihinden itibaren devam edileceğini söyledi.

TÜRK-İSLAM SANATLARINDA ESTETİK

Dr. Öğr. Üyesi Oktay Gündoğdu tarafından sunulan “Türk-İslam Sanatlarında Estetik” konulu konferans katılımcılar tarafından ilgi ile takip edildi ve büyük beğeni topladı. Konferansta, sanat ve estetik hakkında değerlendirmeler yapıldı, Türk İslam eserlerine ait sanat eserleri, süsleme unsurları, estetik özellikli ve simgesel motifler gösterilerek bunlar hakkında ayrıntılı bilgiler verildi.

Sanat, estetik, İslam ve insan, İslam ve sanat, sanat tarihi gibi konular hakkında ayrıntılı bilgi veren Gündoğdu; “Sanat; insanın iç dünyasının dışarıya açılan penceresi, içeride bulunan güzel duyguların başkalarında his ve heyecan uyandıracak şekilde büyük bir titizlikle dışarıya yansıtılmasıdır. Çeşitli maddelere güzel ve hünerli şekilde biçim verilmesidir. Akıl ve gönle hitap etmesi nedeniyle tesir alanı oldukça geniştir. Sanatın ruhu estetiktir. İnsanın haz duyduğu ve hissiyatlarına dokunan birçok şey güzel veya estetik olarak tanımlanır. Eskilerin “Bediiyyat” olarak ifade ettiği bu kavram Öz Türkçede “Gözel” kelimesi ile karşılık bulur. Eserler üzerindeki işleniş tarzının incelenmesiyle de güzelliğin bilimi olarak ifade edilir."dedi.

'İNSANOĞLU NEDEN GÜZELE MEYLEDER?'

“Neden insanoğlu güzel olana meyletmektedir. Sanatın içerisinde gizli olan ve sınırların ötesinde bulunan mesajlar hangi kaynaktan beslenmektedir” sözleriyle değerlendirmeler yapan Gündoğdu, Kur’an ve hadislerden hareketle sanatın İslam ve tasvir boyutunu ayrıntılı olarak anlattı. Camilerdeki nakışların nasıl olması gerektiğini ve ona bakış açısını değerlendirdi. İslam sanatlarının nakışlarındaki tasarımların gerçeklerden ziyade üsluplaştırmak suretiyle verilmesinin altındaki temel sebebin Allah’ın hilkati karşısında aciz olan kulun anlatılmaya çalışılması olduğunu ifade etti. Çok kubbeli camilerde ana kubbe, yarım kubbe, çeyrek kubbe ve insan boy hizasına inen kapı üzeri giriş kubbesine doğru bir seyrin izlenmesinin tesadüfi olmadığını belirtti.

İSLAM'DA SANATA BAKIŞ

İslâm’da sanatın yasak olmadığını, tapınma amaçlı olmayan her eserin dikkate değer olduğunu, sanatçının içerisinde yaşadığı toplumun kültürel özellikleri, inanç esasları, değer yargıları, çevre şartları gibi pek çok unsurdan etkilendiğini, bu etkilenmelere ait çok sayıda örneğin İslam sanat eserlerinde görüldüğünü aktaran Gündoğdu, farklı bölgelerden, uluslararası sanatçıların eserlerinden örnekler göstererek bu eserlerin öne çıkan özelliklerinden bahsetti. Özellikle hat sanatlarında kullanılan simgesel ifadelerin ayrıntılılarıyla analiz edilmesi dinleyenlerin büyük ilgisini çekti.

ALİ ILICA TEŞEKKÜR ETTİ

İmvak Mütevelli Heyeti adına proğram sonunda konuşan Ali Ilıca; “Bu güzel ve yararlı konferansı için Vakfımız adına hocamıza ve katılımcılara teşekkür ediyorum. Oktay Gündoğdu hocamız köyler dahil Çorum’un genelinde mevcutta olan tüm kültürel varlıkların kayıt altına alınması amacıyla proje yürütmektedir. Bu projeyi kent tarihi ve yerel tarih araştırıcıları açısından önemli buluyorum. Başka bir proğramda bu zengin sahayı ve araştırma sonuçlarını İmvak’ta tanıtmasını talep ediyorum."dedi.