Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Necati Gül, patates ekimine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Patates üreticilerinin sorunlarına sivil toplum kuruluşları ve siyasi erkin çözüm bulması gerektiğini belirten Gül, şöyle dedi: “Çeşitli iklim  kolaylıkla uyum sağladığı için, dünyanın pek   bölgesinde ekonomik olarak  patates yetiştirilebilmektedir  Karbonhidrat, protein, vitaminler ve demir gibi önemli besin maddelerini içeren patates,  Türkiye'de yıllar itibariyle   ekiliş alanlarında ve veriminde önemli artışlar olmuştur. Türkiye Dünya üretiminin yaklaşık %2'sini karşılamaktadır. Dünyada kişi başına gıda amaçlı patates  tüketimi 33.4 kg iken,   Türkiye'de   ise bu miktar  43.2 kg dir. Son yıllarda ekiliş alanlarındaki   bu artışa  İlimiz önemli miktarda katkı sağlamaktadır. İlimizde çoğunlukla yemeklik çeşitler üretilmektedir, ancak son yıllarda sanayiye yönelik çeşitlerin üretiminde de  hızlı bir arış vardır.

İlimizde üreticilerin karşılaştıkları sorunlar; fiyat, pazarlama, tohumluk  ve   üretim  olmak üzere dört konuda   yoğunlaşmaktadır.

Fiyatlar açısından en önemli sorun,   fiyatlarının yıldan yıla dalgalanma göstermesidir.  Özellikle girdi fiyatlarının sürekli artması, buna   karşılık ürün fiyatlarının belli olmaması  birilerinin insafına  kalması üreticileri zor   durumda bırakmaktadır. Bazı ürünlerde olduğu gibi patates için de devletin  taban fiyat belirlenmesi, üreticilerin büyük bir çoğunluğun ortak görüşüdür.

Üreticilerin pazarlama   ilgili en önemli sorunu;  ülkemizde olduğu  gibi  ilimizde de üretici birliklerinin güçlü olmaması  nedeniyle   pazarlama ağı içerisinde yer alan komisyoncu ve tüccar oluşturmaktadır. Satılan ürünlerin, birinci kalite   olsa bile  ikinci kalite ürün olarak gösterilmeye çalışılması  pazarlama ağında en önemli sorunlardan biridir.  Ancak   üretici ürününü    yine de  tüccarlara satılmaktadır. Çünkü başka çaresi ve alternatifi yoktur. Tüccarlarla da sorun yaşamaktadırlar. Özellikle, tüccardan alınan çeklerin karşılıksız   çıkması, ödemelerin 3-4 ay geç yapılması,  hatta 1 yıl kadar sarkması, üreticileri   zor durumda bırakmaktadır. Yine son yıllarda, tanıdık olmasına rağmen, ürünü alıp giden ve bir daha   dönmeyen tüccarlar da bir diğer önemli sorundur.

Üreticilerin tohumla  ilgili en önemli sorunu   kullandıkları tohumlukların kalitesiz olması   oluşturmaktadır  Ekonomik olarak güçsüz olan üreticiler,  sertifikalı tohumluk yerine  gayri resmi yollardan giren kaçak ve kalitesiz  tohumlukları kullanmaktadır. Bu durum  kaliteyi etkilediği gibi    daha önce görülmeyen hastalık ve zararlının ilimize  girmesine sebep olmaktadır.  Ne yazık ki bu yıl  bu durumla çok sık karşılaşmaktayız.

Üreticilerin üretimle  ilgili en önemli sorunu  ise ekim alanlarındaki yıldan yıla dalgalanma göstermesidir.   Ekim alanlarındaki arma veya azalma  fiyata yansımakta dır. Fiyatın yüksek olduğu yılların ertesi yılında fiiliyatta çiftçi olmamasına rağmen  ekim yapanlar yüzünden  istikrar oluşmamakta, buda gerçek çiftçiyi  zor duruma sokmaktadır.

Hasatta başladığımız  şu günlerde  ilimizde bulunan Patates Üreticileri Birliği, Ziraat Odası, Ziraat Mühendisleri Odası, Ticaret Borsası gibi    STK’larında görüşü alınarak, idari ve siyasi erk öncülük etmeli ve çözüm üretilmelidir. Yine  bu güne kadar çalışmayan  hal  hakem heyeti aktif hale getirilmelidir.”