Deha Eğitim ve Aile Danışmanlık Berard Eğitim Merkezi, CAS zeka ve yetenek testi uygulamalarına başladı.
Uzman Psikolog Atifet Karakaş tarafından uygulanan CAS testi hakkında bilgi veren yetkililer, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan çocukların değerlendirilmesinde kullanılan yöntemin Deha ayrıcalığı ile Çorum’da gerçekleştirilmeye başladığını açıkladılar.
CAS Dikkat ve Bilişsel Değerlendirme Testi hakkında açıklamalarda bulunan Atifet Karakaş, konunun detaylarını Hakimiyet’e anlattı.
Uzm. Psikolog Karakaş, yaptığı açıklamada şu bilgilere yer verdi:
BİLİŞSEL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
“CAS (CognitiveAssessmentSystem) yani Zihinsel Değerlendirme Sistemi anlamına gelir. Bu test İstanbul Üniversitesi Öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Tamer Ergin öncülüğünde Türkiye Standardizasyonu yapılarak Türkçe'ye kazandırılmıştır. Testi uygulamaya yetkili olan uzmanlar İstanbul Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından uygulayıcı yeterlilik sertifikası olan uzmanlardır. Velilerin çocuğuna testi uygularken uzmanın bu sertifikaya sahip olup olmadığını öğrenmesi önemlidir.
UYGULAMA ve KULLANIM ALANLARI
CAS, 5-17 yaş okul çağı çocuklarının bilişsel işlemlerdeki yeterliliğini ve düzeyini belirlemek amacı ile geliştirilmiştir. CAS ayrıca ‘Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’, ‘Öğrenme Güçlüğü’, ‘Zihinsel Engellilik’, ‘Travmatik Beyin Hasarı’, ‘Ciddi Duygusal Bozukluklar’, ‘Üstün Zekalı Çocuklar’, ‘Planlama Problemleri’, ‘Başarının Önceden Kestirilmesi’ gibi durumların değerlendirilmesi amacı ile de kullanılmaktadır.
DİKKAT EKSİKLİĞİ ve HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA
CAS Testi Türkiye’de Dikkat Eksikliği ve HiperaktiviteBozukluğu’nda İstanbul Üniversitesi onayıyla uygulanan tek testtir.
CAS, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların bilişsel işlem özelliklerinin değerlendirilmesi için uygun bir araçtır. Dikkat ve Planlama Ölçekleri bu tanı düşünüldüğünde özellikle önemlidir. Dikkat Ölçeği; bireyin, seçici dikkatte, uygun uyarıcıya yönelmede ve uygun olmayan uyarıcılara ise direnmede ne kadar başarılı olduğunun belirlenmesi konusunda uygulayıcılara olanak sağlar. Planlama Ölçeği; çocukların, bilişsel aktiviteleri organize etmede ve kendilerini programlamadaki düzeylerini belirlemede ne kadar başarılı olduklarının belirlenmesinde uygulayıcılara iyi bir değerlendirme aracı sağlar.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ DEĞERLENDİRMESİ
CAS, öğrenme güçlüğünün altında yatan bilişsel işlemlerin değerlendirilmesi için de uygun bir araçtır. Örneğin, okumadaki şifre çözmeyle ilişkili Ardıl Bilişsel İşlem problemlerinin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlem Puanları okuduğunu anlamayla ilgili olabilir. Aynı şekilde, matematik problemlerinin çözümüyle ilgili planlama güçlüklerinin belirlenmesinde kullanılabilir.
ZİHİNSEL ENGELLİ OLANLARDA UYGULAMA
Bir çocuğun zihinsel engelli olma ihtimalinin belirlenmesinde CAS iki açıdan kullanışlıdır. Birincisi, çocuğun eğitim yoluyla sonradan öğrendiği bilgilere çok az ihtiyaç duyan bir değerlendirme sağlar. Böylece çocuk bilgi eksikliği nedeniyle testlerde başarısız olmayacak ve doğal performansı puanlara tam olarak yansıyacaktır. İkincisi, birçok farklı bilişsel işlemin değerlendirilebilmesine olanak sağladığı için ayırıcı tanıya yardımcı olabilecektir.
TRAVMATİK BEYİN HASARI OLANLARDA
Dört PASS ölçeğinin her biri, travmatik beyin hasarına karşı hassas olan çok çeşitli bilişsel işlemlerin ölçümüne olanak sağlar. Organizasyon, dürtü kontrolü, dikkat, problem çözme ve planlama özellikle travmatik beyin hasarı olan çocuklarda sorun oluşturmaktadır ve CAS bu bilişsel fonksiyonları kapsamaktadır.
CİDDİ DUYGUSAL BOZUKLUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
CAS, ciddi duygusal bozuklukları olan çocukların değerlendirilmesinde de yardımcı olabilecek bilgiler sağlar. Bu çocukların davranış kontrolü, diğer kişilerle yaşadıkları sosyal problemleri ve dürtüsellikle ilgili olarak yaşadıkları güçlükleri CAS Planlama ölçeğindeki düşük puanlarla ilişkilendirilebilir.
ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARIN TESPİTİ
CAS'in dört ölçeği de üstünlüğün değerlendirilmesi için gerekli olan bilişsel işlemlerin değerlendirilmesine olanak sağlar. CAS bilişsel işlemlerin geniş kapsamlı bir şekilde ölçümüne olanak sağlar ve geleneksel zeka testleriyle ölçülemeyen bilişsel alanlarda üstün olan bireyleri belirleyebilir. Ölçülen fonksiyonların daha geniş kapsamlı olması nedeniyle geleneksel testlerle belirlenenlere göre daha çeşitli alanlarda üstün olan çocukları belirleyebilir.
PLANLAMA PROBLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜ
CAS, çocuğun planlama ve organizasyon düzeyini değerlendirmek için sistematik ve yapısal bir yöntem sağlar Planlama alt testleri çocuğun etkinlikleri organize etmesine, uygun stratejiler kullanmasına, dürtüselliğine, davranışlarını düzenlemesine ve değerlendirilmesine karşı hassastır.
BAŞARININ ÖNCEDEN KESTİRİLMESİ
CAS, çocukların akademik başarılarını önceden kestirmeyi hedeflemektedir. Dört PASS ölçeğinin her biri akademik performansın özel alanlarındaki başarı ve başarısızlıklarla ilişkilidir. Tam Ölçek Standart Puanı, temel başarının önceden belirlenmesinde en iyi göstergedir. Dört PASS ölçeğinin her birine ait standart puanlar da akademik performansın özel alanları ile ilişkilidir.”
Deha Eğitim ve Aile Danışmanlık Berard Eğitim Merkezi’ne kurumsal danışmanlık hizmeti veren Uzm. Psikolog Atifet Karakaş’ın gerçekleştirdiği CAS testi hakkında detaylı bilgi almak ve uygulamadan yararlanmak isteyen velilerin Üçtutlar Mahallesi Anadolu 2. Sokak numara 10/10A’da faaliyet gösteren kurumla iletişime geçerek randevu alabileceği belirtildi.
