prora oteli

“kendi şiirini okuyacak

her şair / dünyada olduğu gibi" (hüseyin kır)

rügen’e gitmedim, görmedim. gidesim de yok ama göresim var. rügen, almanya'nın en büyük adasıymış. baltık denizinde yer alan ada, mecklenburg vorpommern eyaletine bağlı bir adaymış. günümüzde üst sınıfın yaşadığı ve almanya'nın en fazla turist çeken tatil yerlerinden biriymiş. hitler 1936 yılında, rügen’de büyük bir otel yapılmasını emretmiş. projesini de bizatihi kendisi çizmiş. bugün otel olarak tasarlanan colossus of prora’nın inşaatı 3 yıl sürmüş. ancak ikinci cihan harbinin başlamasıyla tamamlanamamış.

‘neşeden güç doğar’ sloganı otel inşaatının harcına katılmış. almanların tatil yapması için tasarlanan prora, 20 bin kişinin aynı anda tatil yapabileceği şekilde bir yapıymış. prora’nın en önemli özelliği uzunluğuymuş. yaşam için tasarlanan dünyanın en uzun binası… binanın uzunluğu tam 4 buçuk kilometreymiş. fotoğraflardan anlaşıldığı kadarıyla, odaları baltık denizine bakıyor. ve ardındaki ihtişamlı ormanı örten bu büyük otel şimdilerde bir enkaz olarak duruyor.

hitler’in tasarlayıp inşasına başladığı ancak ikinci cihan harbi nedeniyle bitiremediği colossus of prora; soğuk, vezinsiz, kursağı ve kulağı tırmalayan kelimelerle yazılan epik bir şiir. hatta bir bilinçaltı. bilinci ezen ve eriten bir bilinçaltı. otelin hikayesini muhtelif çeviri metinlerden okuyunca irkildim. bu tuhaf otelin hitler’in başlayıp bitiremediği bir yapı olmaktan, çok daha fazla anlamı ihtiva ettiği kanaati düştü aklıma: dünyanın her köşesinin bir prora’ya dönüştü(rüldü)ğü kanaati.

yaşam, nicedir bugüne kadar biriken bütün tecrübeleri ters yüz ede ede yürüyor. havanın, toprağın, suyun ve ateşin mayası başkalaştı. havanın, yutkundukça boğaza yapışan bir tatsızlığı var.  toprak, bizi olduğumuz yere çakan bir çivi gibi… su, kursaktan geçerken geçtiği yeri yakan eriyik. ateş, içi olanın içinde kendiliğinden tutuşan kor. alıp verilen nefesten başka bir şey. Karakurukül.

insan bir yanardağa benziyor git gide. her fırsatta içindeki hoyratlığı püskürten minyatür bir yanardağa... tabiatın kaideleri yerle bir. alınyazıları, kaderine yabancı: kader, alın yazılarındaki alfabeye. normal basınç altında suyun kaynama noktası sıfıra yakın. sıfır noktasında buza dönüşmüyor su. her şey aniden kaynıyor ya da her şey aniden buz tutuyor. amansız bir zamanda alışılmadık bir ayazın içinde ya da alışılmadık bir kura(klı)ğın içindeyiz.

“çünkü ben insanlar arasındaki ilişkileri dikkatle izledim ve aklın tehlikelerini gördüm. dilin her şeyi kavradığına inanan aklın. tartışmalarda yanıtlara inanan aklın” fransız pilot, şair, feylesof, yazar antoine de saint-exupéry ‘kale’sinde böyle buyuruyor. tıpkı hazretin söylediği gibi her şeyi kavradığını sanan aklın kurduğu tuzaklarla kaplı bir ovadayız. çoğu zaman kendimizin tutulduğu…

insanın mücavir alanının tam göbeğinde, seciyesindeki malzemelerden inşa ettiği prora oteli var. varlığımızdaki kusurların hepsi proranın içine hapsedilmiş. dışarıdan bakıldığında ise kusursuz bir yapı. gitmek – gelmek – etmek – eylemek - kılmak – olmak – yapmak; bütün eylem ve söylemler herkesin ihtişam hacmine göre inşa ettiği prora’da gerçekleşiyor.

herkesin prora’sı, güzel olan her şeyi hak ettiğine dair inancı güçlendirecek, ‘işte, emeğimin karşılığı’ dedirtecek, ‘bunu hak etmiştim’ diye fısıldatacak, misafir ettiklerinde de tatil yapıyormuş hissi uyandıracak şekilde tasarımlanmış. davet edilenlere gösterilen manzara şahane. prora’nın arkası gömgök orman, önü masmavi deniz. yenilen ve içilenler, üzerine günlerce konuşulacak kıvamda.

herkes kendi prora’sında. Görkemli, heybetli, ihtişamlı, muhteşem, kusursuz; benlikte ve vicdanda çarpışan sesleri duymamak/duyurmamak için zenginleştirilmiş betonla sıvanmış, utra-saten boyalarla rengarenk boyanmış duvarların arasında, üçüncü cihan harbi çıkana kadar…

prora’sını terk edip, antoine de saint-exupéry’nin ‘kale’sine taşınmak isteyenlere selam olsun.

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.
Avatar
Recep 2021-07-01 10:06:18

"dünyanın her köşesinin bir proraya dönüştürüldüğü kanaati" mühim hovam.
kalemine sağlık

banner165