Çorum Valiliği, ‘IQAir Platformu’ tarafından hazırlanan, Çorum’un hava kalitesi hakkında değerlendirmelerin de bulunduğu “2021 Dünya Hava Kirliliği Raporu” ile ilgili haberler üzerine yazılı bir açıklama yaptı.

VERİLER SADECE BİR İLE AİT

Bazı yerel basın mecralarında BBC kaynaklı haberlere verilen açıklamada,  raporda belirtilen hususların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tüm illerde ölçülen hava kalitesi değerleri alınmadan (sadece 1 ile ait veriler değerlendirilmiştir.) yapılan bir çalışma olduğu, verilerinin alındığı belirtilen 51 ilin verilerinde de eksiklikler bulunduğu belirtildi.

BAKANLIK DEĞİL BİR PLATFORM EKSİK VERİLERLE DEĞERLENDİRMİŞ

Yerel basına konu olan raporun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından değil, bir platform tarafından eksik verilerle hazırlandığından, resmi bir kaynak olarak değerlendirilmemesi gerektiği vurgulanan açıklamada, “Objektif bir değerlendirme yapılabilmesi için raporda; tüm illerin hava kalitesi değerleri ile hava kirliliğine neden olan diğer etkenlerin yer alması ve alınan verilerle değerlendirme yapılması gerekmektedir. Ayrıca raporda belirtilen ve hava kirliliği parametresi olarak ölçülen PM 2,5 değerinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı mevzuatında sınır değeri bulunmamaktadır.”ifadelerine yer verildi.

Valilik açıklamasında, hava kiriliğine ilişkin şu bilgilere yer verildi:

ÇORUM'DA HAVA KİRLİLİĞNİNİ NEDENLERİ

“İlimizde oluşan hava kirliliğinin başlıca nedenleri, ısınma kaynaklı yakıtların emisyonu, motorlu taşıt egzoz emisyonları, sanayi tesisleri emisyonları, şehrin topoğrafik yapısı, atmosferik şartlar (enverziyon), nüfus ve bina yoğunluğu, meteorolojik parametreler vb. nedenlerdir.

İlimizde genel olarak, PM10 (Partikül Madde) ve SO2 (Kükürtdioksit) kirleticisi hava sıcaklığının düşüşü ile evsel ısınmanın yoğun olduğu aylarda yüksek seviyelere çıkarken, hava sıcaklıklarının arttığı yaz aylarında düşük seviyelerde kalmaktadır.

2020-2024 yılı Çorum İli Temiz Hava Eylem Planı hazırlanarak, onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir. İlimizde oluşan hava kirliliğinin önlenmesi amacıyla 2020 yılında tedbirler alınmış ve uygulamaya konulmuştur.

VALİLİĞİN KARARLILIĞI İLE DOĞALGAZ DÖNÜŞÜMÜ

İlimizde özellikle ısınma döneminde enverziyonun yoğun olduğu günlerde oluşan hava kirliliğinin daha da azaltılması amacıyla 05.03.2020 tarih ve 2020/98 sayılı İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile ilimiz merkez ilçede bulunan ve yakıt olarak kömür kullanan merkezi kalorifer sistemli apartmanlarda, işyerlerinde ve iş merkezlerinde, 2020-2021 ısınma döneminden itibaren alternatif temiz yakıt kullanımına (doğalgaz, güneş enerjisi vb.) geçişin zorunlu hale getirilmesi kararı alınmıştır. Doğalgaz dönüşümü konusunda Valiliğimizin kararlılığı sayesinde merkezi sistemle ısınan ve yakıt olarak kömür kullanan apartmanlar ve iş merkezlerinin tamamı yakıt dönüşümünü tamamlamıştır.

DENETİMLER

2021-2022 ısınma döneminde ilimizde satışa sunulan farklı marka kömürlerden 19 adet numune alınmış, mevzuatta belirtilen sınır değerleri sağlamadığı tespit edilen 2 kömürün satışı ve dağıtımı engellenmiş ve mevzuat kapsamında bertarafı sağlanarak firmalara idari para cezası uygulanmıştır.

Ayrıca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne ısınma ile alakalı gelen şikâyetler kapsamında mahallinde yapılan denetimlerde, vatandaşların evlerinde kullandıkları sobalarda her türlü plastik, tekstil, kağıt gibi is ve dumana sebep olan atıkların yakıldığı tespit edilmekte olup, uygun olmayan yakıt yakan kişilere gerekli uyarılar yapılmakta ve takip edilmektedir.

HAVA KALİTESİNDE HİSSEDİLİR İYİLEŞME

İlimizde hava kalitesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından yapılan denetimler ve alınan tedbirler çerçevesinde önceki yıllara göre oldukça iyileşmiştir.

İlimizde, özellikle 2020 yılının Kasım ve Aralık aylarında görülen enverziyonun etkileri; yağışın da olmaması nedeniyle, 2021 yılı Ocak ayı sonuna kadar sürmüştür. 2021 Ekim - 2022 Mart döneminde yağışların bol olması ve enverziyon görülmemesi nedeniyle, İlimizde hava kirliliği değerlerinde önceki yıllara göre gözle görünür bir azalma oluşmuştur.
2005-2022 yıllarında Çorum Merkez Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonunda yapılan hava kirliliği ölçüm sonuçlarından da anlaşılacağı üzere hava kalitesinde artış, hava kirliliğinde azalma açıkça görülmektedir.

Trafikten Kaynaklı Kirliliğinin önlenmesi amacıyla; Çorum Belediyesince şehrimizin farklı bölgelerinde trafik yoğunluğu yaşanan kavşaklar tespit edilmiş ve 9 Adet Akıllı Kavşak yapılmış, yapılan akıllı kavşaklar ile araçların kavşaklarda bulunan trafik ışıklarında bekleme süreleri azaltılarak, trafik akışı hızlandırılmış ve bu sayede egzoz gazı salınımları önemli ölçüde azaltılmıştır. Gazi Caddesinde yaya geçitleri azaltılarak ve alternatif yollar açılarak araçlardan kaynaklanabilecek egzoz kirliliğinin önlemesi hedeflenmiştir. Çorum Belediyesi tarafından bisiklet yollarının yapılması ile birlikte ÇORBİS (Akıllı Bisiklet) projesi hayata geçirilmiştir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen EGEDES projesi kapsamında egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan araçların tespit edilebildiği araç plaka tanıma sistemi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne gönderilmiş olup, yakın zamanda faaliyete geçirilecektir. Böylece trafik kaynaklı egzoz emisyon kirliliğinin daha da azaltılması sağlanacaktır.

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Önlenmesi amacıyla; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce ilimizde bulunan tesislerin denetimi aksatılmadan yapılmakta, tesislerin faaliyetleri sırasında oluşan toz ve gaz emisyonunu önlemeye yönelik tedbirlerin alınması için uyarılar yapılmakta ve tedbirlerin alınması sağlanmaktadır.

VAKFIN DAĞITTIĞI KÖMÜR YERİNE DOĞALGAZ

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı aracılığı ile dağıtılan kömürlerin yerine, doğalgaz yardımı verilmesi ile birlikte, ilimizin hava kalitesi değerlerinin daha da iyileşeceği değerlendirilmektedir.”

Trafikten Kaynaklı Kirliliğinin önlenmesi amacıyla; Çorum Belediyesince şehrimizin farklı bölgelerinde trafik yoğunluğu yaşanan kavşaklar tespit edilmiş ve 9 Adet Akıllı Kavşak yapılmış, yapılan akıllı kavşaklar ile araçların kavşaklarda bulunan trafik ışıklarında bekleme süreleri azaltılarak, trafik akışı hızlandırılmış ve bu sayede egzoz gazı salınımları önemli ölçüde azaltılmıştır. Gazi Caddesinde yaya geçitleri azaltılarak ve alternatif yollar açılarak araçlardan kaynaklanabilecek egzoz kirliliğinin önlemesi hedeflenmiştir. Çorum Belediyesi tarafından bisiklet yollarının yapılması ile birlikte ÇORBİS (Akıllı Bisiklet) projesi hayata geçirilmiştir. 

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen EGEDES projesi kapsamında egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan araçların tespit edilebildiği araç plaka tanıma sistemi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne gönderilmiş olup, yakın zamanda faaliyete geçirilecektir. Böylece trafik kaynaklı egzoz emisyon kirliliğinin daha da azaltılması sağlanacaktır.

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Önlenmesi amacıyla; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce ilimizde bulunan tesislerin denetimi aksatılmadan yapılmakta, tesislerin faaliyetleri sırasında oluşan toz ve gaz emisyonunu önlemeye yönelik tedbirlerin alınması için uyarılar yapılmakta ve tedbirlerin alınması sağlanmaktadır.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı aracılığı ile dağıtılan kömürlerin yerine, doğalgaz yardımı verilmesi ile birlikte, ilimizin hava kalitesi değerlerinin daha da iyileşeceği değerlendirilmektedir."