Bir seçimi daha yarıladık. Milletvekilliği seçimi sonuçlanırken, Cumhurbaşkanlığı ikinci tura kaldı. Cumhur İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye genelinde % 49,52, Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 44,88 oy oranı ile ilk turu tamamladı. Erdoğan 51 ilde, Kılıçdaroğlu 30 ilde öne çıktı.
İKİNCİ TURDA KUVVETLE MUHTEMEL
Çorum’da Erdoğan % 61,74, Kılıçdaroğlu %33,12 oy oranına sahip oldu. Çorum tablosu her seçim döneminde olduğu gibi Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na tur bindirdiği bir netice oldu. 28 Mayıs’ta gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçiminde Çorum’un Erdoğan’a ilkinden daha fazla destek vereceği kuvvetle muhtemel görülüyor.
MİLLETVEKİLLİĞİ GENEL SEÇİMİ
Türkiye’de Cumhur İttifakı yüzde 49.47 oy oranı ile TBMM’de çoğunluğu elde etti. AK Parti birinci parti olmasına rağmen vekil sayısı düştü. MHP hem oy oranını, hem vekil sayısını artırdı. İlk kez seçime giren YRP, başarılı bir grafikle 5 milletvekili ile temsil hakkı kazandı. BBP ülke genelinde yüzde 1 oy oranı ile dikkat çekti.
‘ZAFER’ SÖYLEMLERİ ANADOLU’NUN DİRENCİNE TAKILDI
Millet İttifakı’nın paydaşları ile yazar-çizerleri, sosyal medya ve bilumum taraftarlarının propaganda sürecinin başından sonuna kadar ısrarla dillendirdikleri ‘zafer’ söylemleri CHP-HDP birlikteliğinden rahatsız olan Anadolu harekatının muazzam direncine takıldı.
EMANET OYLAR GERİ DÖNÜNCE
Aynı şekilde HDP genelde yüzde 3-3.5 oranında oy kaybetti. HDP alabileceği en yüksek oyu aldı. Sandık sonuçları CHP ve HDP’nin seçimin kaybeden iki partisi olduğunu işaret ediyor. CHP’nin Meclis’e taşıdığı isimlerin büyük çoğunluğu sağ tandanslı isimler oldu. Sağolsun CHP’nin hediyesi ile milliyetçi-muhafazakar milletvekili sayısı bugüne kadar hiç olmadığı kadar TBMM’de ağırlık kazandı.
ANADOLU, İYİ PARTİ’Yİ İNANDIRICI BULMADI
Meral Akşener’in lideri olduğu İYİ Parti şaşırtan bir siyaset izledi. Sık sık milletin huzuruna çıkıp CHP ve HDP ile birlikte hareket etmediği iddiasını sürdürerek şikâyetlendi. Anadolu feraseti bu söylemi inandırıcı bulmayınca İYİ Parti’ye sandıkta yüzde 10’u bile tattırmadı. Bu seçimde yüzde 10 barajı yüzde 7’ye düşürülmeseydi, İYİ Parti için sonuç daha olumsuz olacaktı.
ÇORUM ÖZELİNE GELİRSEK…
Çorum’da Cumhur İttifakı’nın paydaşları AK Parti, MHP, Yeniden Refah Partisi ve BBP kendi logolarıyla ayrı ayrı seçime girdi. Siyasi partilerin oy oranlarının genel toplamına bakarsak, Çorum’da seçimin tek ve mutlak galibi Cumhur İttifakı oldu. İttifakın başarılı partileri ise MHP ve Yeniden Refah Partisi.
Değerlendirmeye 22 yıldır her seçimde ve bu seçimde Çorum’un tartışmasız birinci partisi AK Parti’den başlayalım. Ama söylenecek o kadar söz var ki, bu sütunlar yetmez.
AK PARTİ ŞAPKASINI ÖNÜNE ALIP DÜŞÜNMELİ
Öncelikle AK Parti şapkasını önüne alıp derin bir tefekküre başlamalı. Son iki dönem sorunlarla birlikte alternatifsizlik ve Cumhurbaşkanı Erdoğan sevgisinin kar topu gibi büyüttüğü AK Parti, bir önceki seçime göre Türkiye genelinde yüzde 7, Çorum’da yüzde 12 oranında geriledi. 3 olan vekil sayısını 2’ye düşürdü. Aday listesinin açıklandığı ilk günde sahada somut olarak hissettiğimiz muhtemel vekil kaybı öngörüsü bizi haklı çıkardı.
SİYASET BİLİMCİ OLMAYA GEREK YOK
Çorum’da iktidar partisinin kayıplarının nedenini sıralamak için siyaset bilimci olmaya gerek yok. AK Partili yöneticiler, siyaseti az-çok takip eden sokaktaki vatandaşa da sorsalar gerçekleri öğrenebilirler.
LİSTE BEKLENTİYİ KARŞILAMADI
Evvela biriken genel ve yerel sorunlar nedeniyle bu seçimde ‘aday listesi kökten yenilenecek, yeni yüzler, yeni isimler gelecek’ şeklindeki büyük beklenti hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Ankara’nın 20 yılı aşan uzun bir zaman diliminin önemli bir bölümünde yerelin görüş ve hissiyatını göz ardı etmeye devam etmesi sandığa yansıdı. Toplumda karşılığı ve teveccühü olan isimler yerine, ahbap-çavuş ilişkileri ile aday belirlemeye devam edildi. İktidarın yerel aktörlerinin şehir için yeterli mücadeleyi göstermedikleri veya Ankara nezdinde özgül ağırlıklarının yetersiz kaldığı kanaati pekişti.
GÜÇ MÜCADALESİ RAHATSIZ ETTİ
AK Parti’nin etkin ve yetkin isimlerinin şehrin istikbalinden daha fazla kendi siyasi ikballerini düşünmeleri, birbirleriyle sürekli güç mücadelesine girmeleri Çorum’u hep rahatsız etti ve şehre zarar verdi.
‘BEN YAPTIM OLDU, BENİM ADAMIM’…
Teşkilatların parti tabanından uzak isimlerle yapılandırılması, kentin artan sorunlarının günü birlik siyasetle geçiştirilerek sümen altı edilmesi, şehre katma değer sağlamayan, makama güç veren değil, makamdan güç alan bürokratlar ‘ben yaptım oldu/benim adamım’ mantığı ile işbaşına getirildi. Şehre kazanç getirecek lokomotif kurumların başına sırf siyasi tercihlerle görev verilenler iş yapmak yerine sürekli mazeret üreterek, hem Cumhurbaşkanı hem partinin hanesine bol bol eksi yazdırdı. Kente hizmet ve yatırım sözleri havada kaldı. Muhalefetin iktidar temsilcilerinin yaptıklarına, yapmadıklarına sessiz kalması veya yetersizlikleri de gerilemenin nedenleri arasında sıralanabilir.
ÇORUMLU HEP GENEL FOTOĞRAFA BAKTI
Bütün bu olumsuzluklara rağmen seçmeninin ekseriyeti, bilhassa son 3 dönemdir her seçim arifesinde Çorum’un ve vatandaşın kaderini etkileyen, etkin ve etkili isimlerden memnuniyetsizliğine rağmen genel fotoğrafa baktı, elini vicdanına koyup hem Cumhurbaşkanı hem de partisine hep ve tam destek verdi. Bu seçimde baktı değişen bir şey yok, tavrını değiştirip oylarını öyle bir hassas teraziyle dağıttı ki, AK Parti’yi hem birinci parti yaptı, hem de ihtar çekti.
Diyeceğim odur ki; AK Parti son 22 yıldır süren alışkanlıklarını değiştirmezse, yerele şaşı bakarak yola devam etmekte ısrar ederse, yaklaşan yerel seçimlerde Çorum dahil kayıplarını artırabilir.
‘CEYLAN LİSTEDE OLMALIYDI’ SÖYLEMİ İDDİA MI, ALGI MI?
Bu seçimde AK Parti’nin oy ve vekil kaybının, halen MKYK Üyeliği görevi süren eski milletvekili Ahmet Sami Ceylan’ın listede olmamasından kaynaklandığı iddiası ortaya atıldı. Bu iddiaya sahada şahit olmadığımızı söyleyebiliriz. Ceylan’ın üçüncü dönemde milletvekili adayı gösterilmesi halinde partisinin bir değil, iki vekil kaybı yaşayacağını iddia edenler bile çıktı. 20 yılda Çorum’un güçlü siyasi figürü haline gelen Ceylan’ın ismi üzerinden ortaya atılan varsayımların, yaklaşan yerel seçimler öncesinde belediye başkan adaylığı kulisi olabileceği de konuşuluyor.
KÜLCÜ’YÜ UNUTMAMAK LAZIM
Siyasetin geçmişte en etkin, şimdi pasif aktörü Çorum eski Belediye Başkanı Muzaffer Külcü’yü de bu arada unutmamak gerekiyor. ‘Yıkıldığım yerden ayağa kalkmak istiyorum’ mesajı veren Külcü’nün ismi, taraftarlarınca kamuoyunda yeniden başkan adaylığı için konuşturuluyor. Ceylan örneğinde olduğu gibi, bu türden söylemlerin yaklaşan yerel seçimlerde başkan adaylığı için kulis gayreti olduğu büyük ihtimal.
YEREL SEÇİMLER VE ADAYLAR
AK Parti Genel Merkezi milletvekilliği genel seçim sonuçlarının muhasebesini titiz ve dikkatli yaparsa, mahalli idareler seçimlerinde belediye başkan adaylığı için ismi tartışmaya açık adaylarla değil, toplumun ekseriyetinin kabul gördüğü yeni yüzlerle sahaya çıkılmasının gerekliliği daha net anlaşılabilir. Ne yaman çelişkidir ki, gerek kent merkezi gerekse ilçe belediye başkan adayları belirlenirken il başkanı ve vekiller karar verici oluyor. Oysa Çorumlu zaten vekillerden, teşkilattan dertlenirken, beldelerinin istikbaline etkileyecek isimleri belirleyenler yine onlar oluyor. Alışkanlık devam ederse ve ittifak yapılan partiler de güçlü adaylar çıkarırsa iktidar partisi için problem katmerleniyor.
SEÇİMİN MUTLAK GALİBİ MHP
Çorum’da milletvekilliği genel seçimlerinin mutlak galibi MHP, 2018 seçimlerinde 50 bin olan % 14’lük oy oranını, bu seçimde 73 bin oyla % 20’nin üzerine çıkardı. Neredeyse Çorum’da ikinci parti konumundaki CHP’nin oy oranına yaklaşarak dikkat çeken bir başarı gösterdi.
LAFI EĞİP BÜKMEDİ
MHP’nin yükselen trendinin mimarı şüphesiz MHP Çorum Milletvekili Vahit Kayrıcı’ydı. Milletvekili adaylığı açıklandıktan hemen sonra sahaya inen Kayrıcı, yoğun bir tempoda her bölgeye ulaşmaya çalıştı. Şehrin insanlarının yıllardır biriken dertlerine dokunan açıklamalar yaptı. İktidarın ve muhalefetin son 20 yıldır yaptıklarını, yapmadıklarını, muhataplarının hoşuna gitmese de lafını eğip bükmeden dillendirdi. İktidar gücüne rağmen Çorum’un hak ettiği yatırım ve hizmetleri alamadığını savundu. Bunları seçilen iktidar ve muhalefet vekillerine bağladı.
ERDOĞAN ÖNCELİĞİMİZ, VEKİLLİK İKİNCİ PLANDA
Kayrıcı sık sık Cumhur İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın mutlaka seçilmesi gerektiğinin altını çizdi. Erdoğan Cumhurbaşkanı seçilmediği takdirde kendisinin vekil olmasının bir anlamı olmayacağını vurguladı ve gerekçelerini de sıraladı.
Çorum Futbol Kulübü’ne desteği ve akademi projesi spor camiasında dikkat çekti. Asayiş olaylarının artışından duyulan rahatsızlığı gündeme taşıması kentte en çok konuşulan mevzu oldu.
ÇORUM VE İLÇELER
Kent merkezi ve MHP tabanının güçlü olduğu ilçelere ayrı parantez açtı. Bilhassa doğup büyüdüğü memleketi Sungurlu’dan beklentisi daha yüksekti. Öyle de oldu. Sungurlu verdiği güçlü destekle Kayrıcı’ya vefasını gösterdi. MHP’nin güçlü olmadığı kent merkezindeki oy artışı da kayda değer. Kayrıcı’nın çıkışlarına iktidar ve muhalefetin kırık karnesi de eklenince, AK parti tabanından bulduğu destekle ‘üç hilal’ sandıkta patladı.
KAYRICI’YA İTİRAZIM VAR
Kayrıcı’ya birkaç konuda itirazım var. Seçime bir gün kala katıldığı son sosyal medya yayınında 22 yıllık iktidarın temsilcilerinin genel başkanların gölgesinde seçildiklerini, şehrin hak ettiği yatırım ve hizmetleri alma derdinde olmadıklarını vurguladı. Muhalefeti ise olup bitenlere ses etmeden ‘yan gelip yatmakla’ eleştirdi.
Çorum’un hükümetin genel projelerinden büyük ölçüde istifade ederken, şehre özel hizmet ve yatırımların getirilmesinde hak kaybına uğradığı doğru, ancak 22 yılın tamamında değil.
İktidarın ilk 10 yılı siyaseten, son 5 yılında bürokrasi yoluyla kazanımlar sağlandı. Mesela; devasa şehir hastanesi, tıp fakültesi, Merzifon Havaalanı’nın sivil trafiğe açılması, AMATEM, onkoloji tanı ve tedavi merkezi, ilçe hastaneleri, bazı ilçelere açılan yüksek okullar, farklı Kırkdilim yolu ve farklı seviyeli köprülü kavşaklar, tarımsal sulama yatırımları gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün. İktidar partisinin hükümet destekli kent merkezi ve ilçe belediyelerindeki başarılı çalışmalarınının da görülmesi gerekiyor elbette.
Sayın Kayrıcı, ayrıca bazı resmi kurumlarda yaşanan ve çalışma barışını bozacak uygulamalarla ilgili devleti yönetenleri birincil sorumlu tutarak eleştirmişti. Haklı olmakla beraber, eksik bırakılan bir taraf oldu. İktidar partisinin çok etkin olan bazı milletvekillerinin veya teşkilat yöneticilerinin resmi kurumlara, bürokratlara yoğun defans ve taarruzlarının sonuçtaki etkisini hiç kimse göz ardı edemez.
YENİDEN REFAH DİKKAT ÇEKTİ
Cumhur İttifakı’nın paydaşı Milli Görüş’ün temsilcisi Yeniden Refah Partisi, ilk kez girdiği seçimlerde Çorum’da 11 bin 961 oy alarak yüzde 3,277lik oranla ciddi çıkış yaptı. YRP’ye oy desteğinde SP ile bağlarını koparan seçmenler ile AK Parti tabanının etkisi hissedildi.
Şehrin genç, sevilen ve kabul gören isimlerinden 1.Sıra Milletvekili Adayı Yakup Taş ve diğer adaylar sahada yoğun bir gayretle çalıştı. YRP’nin Milletvekili çıkaramayacağı hesap edildiğinden seçmen tercihi MHP’ye kaydı.
CHP’YE GELİNCE…
Yine 2018 milletvekilliğe genel seçimlerinde CHP 72 bin 945, Saadet Partisi 3 bin 909, İYİ Parti ise 30 bin 215 oy alarak toplamda yüzde 29.5 oy oranına sahip olan Millet İttifakı, yeni sonuçlanan seçimde CHP çatısı altında seçime katıldı. Millet İttifakı (CHP, İYİ Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Saadet Partisi, Demokrat Parti) 112 bin 468 oy alarak, il genelinde yüzde 30,75’lik cüzi bir oy oranı artışı ile 1 milletvekili çıkardı.
İYİ PARTİ DESTEKLİ CHP İL GENELİNDE BAŞARISIZ
CHP ve İYİ Parti’li ittifakın 2023 milletvekili seçimlerinde il genelinde başarısızlığı dikkat çekerken, CHP Merkez İlçe Başkanı Ulaş Tokgöz, ilginç bir açıklama yaptı. Tokgöz açıklamasında, CHP’nin kent merkezinde oy oranını yüzde 37'ye yükselterek AK Parti’yi geçtiği bilgisini paylaştı.
SİYASİ MANEVRA MI?
Oysa Çorum’da CHP çatısı altında Millet İttifakı’nın diğer paydaşları (İYİ Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Saadet Partisi, Demokrat Parti) ile seçime girildi. CHP yöneticisinin rakamlar üzerinden siyasi manevra ile İYİ Parti ve diğer 4 siyasi partinin oylarını göz ardı ederek CHP’yi kent merkezinde birinci PARTİ ilan etmesi Çorumlu’nun nazarında hiç inandırıcı bulunmadı. Öte yandan CHP zaten güçlü olduğu Ortaköy ve Mecitözü’nde oylarını yükseltti.
HDP’Lİ YEŞİL SOL PARTİ
24 Haziran 2018 genel seçimlerinde CHP’nin ‘Her evden HDP’ye bir oy’ kampanyasında 13 bin 096 oy alan HDP, bu seçimde emanet oylar geri dönünce, Yeşil Sol Partisi adı altında katıldığı seçimlerde yüzde 0,71 oranla 2 bin 589 oyda kaldı.
MEMLEKET, TİP, AP VE DİĞER
Çorum’da Memleket Partisi yüzde 0,56, TİP yüzde 0,64, AP yüzde 0,39 ve Diğer yüzde 1,8 oy oranları ile kayda geçti.
ÇORUM FK ŞAMPİYON, SIRA ÇORUM’DA
Bu arada şampiyonluğunu bir hafta önceden ilan eden Çorum FK 1. Lig’e yükseldi. Futboldan çok anlamasam da, yaşadığımız şehir adına gurur verici bir gelişme. Sporda lig atlamanın kentin tanıtımına, ekonomisine, sosyal ve kültürel alanlarına katkılarını elbette hep birlikte göreceğiz.
Neticede, şehir sporda lig atladı eyvallah. Yerel siyaset ve bürokratlarımızın gücü, muazzam bir potansiyele sahip olan Çorum’a her alanda lig yükseltirse iki kere eyvallah. Çünkü Çorum süper ligi hak ediyor...
