Azerbaycan ordusu karşısında ağır kayıplar veren ve son olarak Şuşa'yı kaybeden Ermenistan, Dağlık Karabağ'da teslim oldu. Ermenistan Kelbecer, Ağdam ve Laçın'dan daha sonra Dağlık Karabağ'ın tamamından çekilecek.

Azerbaycan ordusu, işgal altında bulunan topraklarını kurtarmak amacıyla 27 Eylül'de başlattığı operasyonda büyük ilerleme kaydederken, Dağlık Karabağ'ın kalbi olarak nitelendirilen Şuşa bölgesinde de kontrolü sağladı. Bu gelişme sonrası iyice köşeye sıkışan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, teslim olma belgesini imzaladı.

KARABAĞ'DAN 15 GÜN İÇİNDE ÇEKİLECEKLER

Paşinyan, Azerbaycan ve Rusya ile anlaşma imzalandığını duyurdu. Anlaşmaya göre; Azerbaycan ordusu bugüne kadar işgalden kurtardığı mevkilerde kalacak. Bölgede Türk ve Rus güçleri konuşlandırılacak. Ermenistan işgal altında tuttuğu 7 rayonun 5'inden hemen, 2'sinden 15 gün içinde çekilecek. Ermenistan'dan Karabağ'a ve Azerbaycan'dan Nahçıvan'a toplam 2 koridor oluşturulacak.

"İMZALANAN ANLAŞMANIN METNİ İNANILMAZ DERECEDE ACI VERİCİ"

Paşinyan, imzalanan anlaşmanın acı verici olduğunu belirterek, "Yurttaşlarım ben bizim için çok ağır bir kararı kabul ettim. Karabağ'da savaşın bitmesine dair anlaşma imzaladım. İmzalanan anlaşmanın metni benim için inanılmaz derecede acı vericidir. Bu kararı ben savaş durumunu derinden analiz ederek verdim. Şimdiki durumda bu en doğru karardır." dedi.

PUTİN: KARABAĞ'A BARIŞ GÜCÜ KONUŞLANDIRILACAK

Karabağ'da imzalanan anlaşmayla Rusya Devlet Başkanı Putin'den de açıklama geldi. Putin, "Azerbaycan ile Ermenistan arasında bu gece 00:00'dan (TSİ) itibaren ateşkes başladı Dağlık Karabağ'a barış gücü konuşlandırılacak" dedi.

HARUTYUNYAN: SAVAŞI BİTİMEYİ KABUL EDİYORUZ

Karabağ'ın sözde lideri Arayik Harutyunyan, "Mevcut durum göz önüne alındığında savaşı bitirmeyi kabul ediyoruz." açıklamasında bulundu.
İşte anlaşma metni:
1. Moskova saatine göre 10 Ekim 00.00'dan itibaren Karabağ çatışma bölgesindeki her türlü çatışmada tam bir ateşkes ilan edilir. Daha sonra taraflar olan Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti işgal altındaki mevkilerinde kalmaya devam edecek.
2. Ağdam bölgesi ve Kazak bölgesinde Ermeni tarafının kontrolündeki topraklar 20 Kasım'a kadar Azerbaycan'a iade edilecektir.
Dağlık Karabağ ve Laçın Koridoru'nda Temas Hattında1960 asker, 90 zırhlı araç ve 380 araç ve özel teçhizattan oluşan Rus barış gücü kuvvetleri kuruldu.

RUS BARIŞ GÜCÜ 5 YIL BÖLGEDE KALACAK

3. Rus barışı koruma gücü, Ermeni kuvvetlerinin çekilmesine paralel olarak konuşlandırılacaktır. Barış güçleri, taraflar altı ay önceden ilan etmedikçe önümüzdeki beş yıl için otomatik uzatma olasılığıyla birlikte beş yıl bu bölgede kalacaklar.
4. Verimlilik ve kontrol amacıyla taraflar arasındaki anlaşmaların uygulanması için bir ateşkes merkezi kurulacaktır.
Ermenistan, Kelbecer'ı 15 Kasım'a kadar, Laçın bölgesini 1 Aralık'a kadar Ermenistan'la bağlantı sağlayacak biçimde Azerbaycan'a devredecektir.

ŞUŞA AZERBAYCAN'DA KALACAK

5. Şuşa Azerbaycan'da kalacak, 5 km genişliğinde bir koridor bırakarak bölgeyi Azerbaycan'a iade eder.
3 yıl içinde, barış güçlerinin bu yolu kontrol etmek üzere daha fazla konuşlandırılması için Hankendi'yi Ermenistan'a bağlayacak yeni bir Laçın yolu inşa edilecek.
6. Ülke içinde yerinden edilmiş kişiler ve mülteciler Dağlık Karabağ'a ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği kontrolündeki komşu bölgelere geri dönecektir.
7. Savaş esirleri değiştirilir ve diğer tutuklular değiştirilir.

ULAŞIM BAĞLANTISINI RUSYA SAĞLAYACAK

8. Bölgedeki tüm ekonomik bağlantılar ve ulaşım bağlantıları engellenmiştir. Ermenistan, Azerbaycan'ın batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında ulaşım bağlantıları sağlayacaktır. Bu taşıma bağlantısı, Rusya Federal Güvenlik Servisi (RF FSB) sınır servisi tarafından denetlenecektir.
9. Taraflara göre Nahçıvan ile Azerbaycan'ın batı bölgelerini birbirine bağlamak için bir ulaşım yolu inşa edilecektir.

SON DURUM

Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ'da 27 Eylül'de başladığı operasyonda, 5 kent merkezi, 3 kasaba ve 240 civarında köy ile bazı önemli tepeleri Ermenistan'ın işgalinden kurtarmıştı.

CUMHURBAŞKANI İLHAM ALİYEV'DEN AÇIKLAMA

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile konferans yöntemiyle görüştü.
Görüşmenin ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Azerbaycan-Ermenistan arasında Dağlık Karabağ bölgesinde ateşkesin sağlanması için ortak bir bildiri imzaladı.
Aliyev görüşmeden sonra,”Bugün ülkemiz bugün Ermenistan, Azerbaycan Dağlık Karabağ ihtilafına son koyulmuştur. Şimdi imzalanmış bildiri bu sorunun sona ermesi ile ilgili bir başlangıç olacağını düşünüyorum” dedi.
Aliyev,”Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Rusya Devlet Başkanı Putin aşağıdaki şartları kabul edilir. 10 Kasım Moskova saatiyle saat 00.00 itibari ile Dağlık Karabağ’da ateşkesin ve bütün askeri operasyonun durdurulmasına kabulünü ilan ediyoruz. Sevgili yurttaşlar, bu bildiri tarihi bir öneme sahiptir. Bildiri bir video konferans formatında imzalandı. Bildiri üç ülke tarafından imzalanacaktı. Ancak son anda Ermenistan Başbakanı bildiriyi imzalamayı reddetti. Bu yüzden açıklama ben ve Rusya Devlet Başkanı tarafından imzalandI.
Paşinyan, bu bildiriyi imzalayacak biz onu buna mecbur ettik. Ancak o, bu bildiriyi kapalı bir yerde, kameralardan uzak bir yerde, korkakçasına, namertçesine imzalayacak.
Bu bildiri uzun yıllar devam eden işgale son koyuyor. Bu bildiri Laçın ve Kelbecer bölgelerinin kan dökülmeden geri verileceğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Aliyev,”Bu ifade tarihi bir öneme sahiptir. Bu açıklama Ermenistan'ın teslim olması anlamına geliyor. Bu açıklama uzun süren işgale son veriyor. Bu ifade bizim Şanlı Zaferimizdir” dedi.

PAŞİNYAN ANLAŞMAYI İMZALAMAK ZORUNDA KALDI

Paşinyan anlaşmayı imzalamak zorunda kaldığı belirten Aliyev,”Ama çok fakir, çok sefil bir durumda. Bu bildiriyi büyük bir gurur ve sevinçle imzaladım. Çünkü bu açıklama, uzun süredir devam eden işgale son veriyor. Bu açıklama, işgal altındaki diğer bölgelere Ağdam, Laçın, Kelbecer’in kan dökülmeden geri dönmemizi sağlıyor. Kısa bir süre belirlendi ve bu ilçeler bu ayın sonunda bize iade edilecek. Bu büyük bir mutluluk. Bu vesileyle Ağdam, Laçın, Kelbecer yöresi sakinlerini ve tüm Azerbaycan halkını bu vesileyle tebrik esiyorum. İşgal edilen bir bölge veya şehir her özgürleştiğinde, o şehirlerin ve bölgelerin sakinlerini tebrik ediyor ve hayatlarında ne anlama geldiğini hayal ettim. Bazıları, belki de çoğu, sorunun uzun yıllardır çözülmediğini görünce umudunu yitirdi. Geçtiğimiz 17 yılda, göçmenlerle yaptığım çok sayıda toplantıda ve onlara yeni evler teslim ettiğimde umutlarının her geçen yıl azaldığını gördüm. Onu gördüm, gönül yarasını gördüm. Bazılarının çoktan umudunu kaybettiğini gördüm. Evet minnettarlıklarını dile getirdiler, tabii kendileri için iyi koşullar yaratıldı, sorunları çözüldü. Bildiğiniz gibi Azerbaycan'da göçmenler için yapılan çalışmalar başka hiçbir ülkede yapılmıyor. Dünyanın birçok ülkesinde göçmenler var, ancak göçmenlerimizin durumu, diğer ülkelerdekilere durumuyla kıyaslanamayacak kadar olumlu. Ama asıl arzuları anavatanlarına dönmek ve benden geri dönmeyi istediklerini ilettiler. Onlarla her görüştüğümde onlarda güçlü bir irade, yenilmezlik, devlete sadakat ve aynı zamanda onların gözlerinde keder ve özlem gördüm. Bu bitti sevgili yurttaşlarım, artık geri dönüyorsunuz, geri dönüyoruz, Azerbaycan geri geliyor! Azerbaycan toprak bütünlüğünü yeniden sağlıyor. Bundan daha büyük bir mutluluk olabilir mi” diye konuştu.

DAĞLK KARABAĞ’IN STATÜSÜ

Anlaşmada Dağlık Karabağ'ın statüsü hakkında tek kelimenin bile geçmediğine vurgu yapan Aliyev,”Bir konuyu bir daha ifade etmek ve sevgili halkıma iletmek istiyorum. Muhtemelen anlaşmada Dağlık Karabağ'ın statüsü hakkında tek kelime bile geçmediğini fark etmişsinizdir. Peki Ermeni tarafının Dağlık Karabağ'a bağımsızlık verilmesi yönündeki talepleri nerede? Ama onlara özerklik teklif ettiğimde, onlar aynı fikirde değillerdi. Hayır dediler, bu "bağımsız bir devlet". Uzun yıllar "bağımsız bir devlet" olarak yaşadılar ve Azerbaycan'dan bağımsızlık kazanmaları gerekiyor. Tek değil, Paşinyan. Ne oldu? Görünüşe göre Paşinyan'a olanlar yıllarca dillerde dolanacak. Ne oldu, Paşinyan, sen Cebrayıl'a gidiyordun. Dans ediyordun, duruma ne oldu? Statü cehenneme gitti, statü yok ve olmayacak. Ben başkan olduğum sürece de olmayacak. Dolayısıyla bu belgenin büyük bir anlamı var. Ben eminim ki, Azerbaycan halkı bu belgeyi çok önemseyecek, onu doğru ve büyük bir dikkatle okuyacak ve ne kadar büyük bir siyasi zafer kazandığımızı görecek” ifadelerini kullandı.

ASKERİ ZAFER SİYASİ ZAFERLE BÜTÜNLEŞTİ

Azerbaycan’ın askeri zaferini, bu siyasi zafere ulaşmada olağanüstü bir rol oynadığını belirten Aliyev,”Elbette son yıllarda ülkemizde yapılan çalışmalar, güzel atmosfer, halk ve iktidar birliği, siyasi ilişkilerin olumlu bir seviyeye yükselmesi, uluslararası itibarımız, uluslararası arenadaki faaliyetlerimiz, tabii ki ordu kurma, tüm bunlar zaferimizi sağladı. Eminim ki her bir Azerbaycan vatandaşı bu günlerin hayatının en mutlu günleri olduğuna inanıyor. Bu müjdeyi, Azerbaycan halkına da vermekten mutluluk duyuyorum. Bu tarihi belgeyi imzaladığım için mutluyum. Memleketimiz olan Karabağımıza, Karabağımızın tacı Şuşa'ya döndüğümüz için mutluyum ve bu topraklarda sonsuza kadar yaşayacağız. Bundan sonra kimse bizi o topraklardan çıkaramayacak” dedi.
Aliyev sözlerini böyle tamamladı,”Bugün büyük bir gururla söyleyebiliriz ki, Fuzuli bizimdir, Cebrayıl bizimdir! Zengilan bizim! Gubadli bizim! Ağdam bizim! Laçın bizim! Kelbecer bizimdir! Şuşa bizim! Karabağ bizimdir! Karabağ Azerbaycan'dır! Azerbaycan halkına sevgiler! Çok yaşa Azerbaycan!”

AZERBAYCAN’DA ZAFER KUTLAMALARI

Dağlık Karabağ ilgili imzalanan ateşkesin ardından masada ve sahada Ermenistan’a karşı alınan büyük zaferi Azerbaycan'ın ikinci büyük kenti Gence'de halk coşkuyla kutladı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev müjdeli haberi duyurmasının ardından Azerbaycanlılar sokağa çıkma yasağına rağmen zafer kutlaması için sokaklara döküldü. Ülkenin ikinci büyük kenti Gence’de halk, Karabağ için masada ve sahada alınan zaferi coşkuyla kutladı. Bazı vatandaşlar kornaya basarak araçlarıyla tur atarken, bazıları da Azerbaycan ve Türkiye bayraklarıyla yürüyüşe geçti. Karabağ zaferini sokak ortasında halay çekerek kutlayan Azerbaycanlılar adeta bayram havası yaşadı.
İHA